รำลึก “มหาราษฎร์” อลังการแห่ง “ขุนพลน้ำหมึก” ! ยุค “เผด็จการครองเมือง”

หนังสือพิมพ์ “มหาราษฎร์” เป็นหนังสือแนวการเมืองที่กล้าวิพากษ์วิจารณ์ “เผด็จการทหาร” อย่างตรงไปตรงมา กลุ่มหัวก้าวหน้าและบรรดานิสิตนักศึกษาประชาชนยุคก่อน 14 ตุลา 2516 ต่างพากันใฝ่ซื้อหามาอ่านอย่างกว้างขวาง กระทั่งรัฐบาลยุค “ประภาส-ถนอม” สั่งปิดหลายครั้ง นักเขียน-คอลัมน์นิสต์ล้วนถูกจับตาติดตามไล่ล่า หลายคนต้องเข้าคุกเข้าตะราง…

“มหาราษฎร์” ยุคแรกแตกตัวจาก นสพ.ธงไทย-เพชรไทย ซึ่งกลุ่ม “แอ็คติวิสต์” เริ่มเคลื่อนไหวลึก ๆ ได้หลักปักธงเมื่อปี 2513 และสลายไปเมื่อปี 2519 ในยุคที่เต็มไปด้วยอำนาจทมิฬ

อาณาจักรมหาราษฎร์อยู่ในซอยวัฒนโยธินใกล้กับอนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ มีนักรบน้ำหมึก นักคิด นักเขียน นักข่าว นำทีมโดยปรีชา สามัคคีธรรม, วีระ โอสถานนท์, ทวี เกตะวันดี, ยอดธง ทับทิวไม้, ทองใบ ทองเปาว์ด, นพพร สุวรรณพานิช, ไรน่าน อรุณรังสี, ธัญญา ชุนชฎาธาร, ธีรยุทธ บุญมี, ไพบูรณ์ สุขสุเมฆ ฯลฯ

มีชัย ราชวัตร เขียนหน้าปกด้วยการ์ตูนการเมืองแสบสันต์ ควบคู่กับ นาย “คชา” ร่าย ชัย ราชวัตร รำด้วยบทของงิ้วการเมืองที่โด่งดัง! ทั่วยุทธจักร

ทีมงาน “มหาราษฎร์” เปิดกว้าง ผู้คนที่รักอิสระเสรีใฝ่หาประชาธิปไตยต่อต้านเผด็จการ ต่างรวมพลร่วมเสี่ยงตาย แสดงความคิดเห็น บทวิจารณ์ บทความการเมืองของ “ชวินทร์ สระคำ” ผู้เปิดหน้ากาก “ซีไอเอ” จนถูกมือมีดเด็ดชีพ บนเส้นทางสายมิตรภาพ คัมภีร์ ศรีนคร ร่ายบทกลอนบทกวี ท่ามกลางปลายหอกปลายดาบเผด็จการอย่างไม่ยี่หระ

“มหาราษฎร์” ตีพิมพ์จำหน่ายขายดิบขายดีเป็นที่นิยมของบรรดานิสิตนักศึกษา คนหัวก้าวหน้าในยุคนั้น กระทั่งทีมงานหลายคนถูกสันติบาลจับกุมในวันที่ 6 ตุลาคม 2516 เพราะกระโดดออกแถวหน้า เรียกร้องรัฐธรรมนูญ กลายเป็นกบฏต่อต้านรัฐบาลเผด็จการ เช่น นพพร สุวรรณพานิช, ธัญญา ชุณชฎาธาร, ธีรยุทธ บุญมี, ปรีดี บุญซื่อ, ก้องเกียรติ คงคา, วิสา คัญทัพ

สำนักงานมหาราษฎร์ ถูกปิดหัว-ท้ายซอย กลุ่มสันติบาลจู่โจมเข้าค้นร้ง เพื่อหาเหตุจับกุม บก.ปรีชา สามัคคีธรรม แต่ก็รอดปากเหยี่ยวปากหมาไปอย่างหวุดหวิด!

จากนั้นก็เกิดเหตุการณ์ 14 ตุลามหาโหดขึ้น! ปิดฉากยุคเผด็จการทหารครองเมือง “ถนอม-ประภาส” มหาราษฎร์ดำเนินต่อไปจนถึงปี 2519 จึงล่มสลายลงด้วยทุนที่หมดกระเป๋า

หลังการพ่ายพังของเผด็จการหอย ประชาธิปไตยเริ่มทอแสงริบหรี่ บางคนเริ่มทยอยจากป่าสามัคคี กำลังถูกชูธงอีกครั้ง

ในที่สุดทีมงานเดิม ซึ่งร่อยหรอเต็มที ได้จับปากกา และผลงานใหม่ “ตะวันใหม่”, “โลกใหม่” โลดแล่นในสังคมสื่อได้ไม่นาน ก็ถูกเผด็จการกางปีกอหังการ สั่งปิดหนังสือพิมพ์ซ้ำแล้วซ้ำอีก

ด้วยกลิ่นไอประชาธิปไตยที่รุนแรง เสรีชนหนุ่มสาวได้จับกลุ่มรวมตัวกันอีกครั้ง ร่วมแรงร่วมใจสรรค์สร้าง “มหาราษฎร์” ยุคที่ 3 สืบทอดเจตนารมณ์ของผู้รักประชาธิปไตยต่อเนื่อง เพื่อมิให้ตกเวทีประวัติศาสตร์ อันน่าเจ็บปวดดังที่เคยประสบ

ยึดหัวหาดที่โรงพิมพ์ ซอยศรีอัมพร เสนานิคม อันมี สมพงษ์ สระกวี และ ปรีชา สามัคคีธรรม เป็นหัวเรือใหญ่ เช่นเคย โดยมีแรงเสริมจาก ปรีชา แสงอุทัย อดีตนักข่าว พูลิตเซอร์, จุฬา แก้วมงคล, สนั่น สันติยา, สุนทร ช่วยตระกูล, ไรน่าน อรุณรังสี, ชีวิน ณ เชียงใหม่ ช่วยกันคัดท้าย ล้มลุกคลุกคลาน หลังจากนั้นแยกย้ายไปสังกัดค่ายอื่นตามประสา รอวันเวลาแห่งการฟื้นคืนชีพอีกครั้งกระทั่งถึงโลกแห่งยุค “ดิจิตัล” สื่อสิ่งพิมพ์ค่อยจางหายไป ทีละฉบับจนเหลือ เพียงตำนาน

การถือกำเนิดนั้นยากนัก แต่การดำรงอยู่ให้รอดท่ามกลางโลกโซเชียลมีเดียนั้นยากยิ่งกว่า!

นักรบบนสมรภูมิน้ำหมึกทีมงาน “มหาราษฎร์” ยุคแรกต่างล้มหายตายจากโลกบรรณพิภพไปมากมาย เป็นหนังสือพิมพ์ที่ถูกกล่าวขวัญมากที่สุด เป็นชนวนหนึ่งในการเปลี่ยนแปลง 14 ตุลาคม 2516 และเหตุการณ์ในยุคต่อมา

เป็นตำนานคนหนังสือพิมพ์ที่ผ่านมาของความยิ่งใหญ่ในโลกหนังสือพิมพ์ไทยในอดีต!

เอ็ม 79…บันทึก