อนุสรณ์สถานโฮจิมินห์ ที่บ้านนาจอก นครพนม

ไปเที่ยวนครพนมเมื่อวันที่ 8 มีนาคม ที่ผ่านมา ซึ่งตรงกับวันตรีสากลพอดี เคยอ่านหนังสือเรื่องสมัยฝรั่งเศสมาเป็นเจ้าอาณานิคมปกครองเวียดนาม ในหนังสือวันสตรีสากลที่เคยอ่านมีเขียนไว้ว่า สมัยนั้นฝรั่งเศสได้เก็บภาษีชาวเวียดนามชนิดหนึ่งเรียกว่า “ภาษีสมรส” คือชาวเวียดนามที่เป็นคู่บ่าวสาวจะแต่งงานกันจะต้องส่งตัวเจ้าสาวไปนอนกันายทหารฝรั่งเศสคืนหนึ่งเสียก่อน สร้างความคับแค้นใจให้ชาวเวียดนามเป็นอันมาก ทำให้ชาวเวียดนามพยายามต่อต้านการปกครองของฝรั่งตลอดมา

ผู้นำชาวเวียดนามที่ต่อสู้เรียกร้องเอกราชจนเป็นผลสำเร็จคือท่านประธานโฮจิมิห์ ประธานาธิบดีคนแรกของเวียดนาม ท่านเคยมาพำนักวางแผนเพื่อการกู้เอกราชที่ บ้านนาจอก อำเภอเมือง จังหวัดนครพนม ชาวเวียดนามเมื่อโดนปราบปรามก็พากันหนีร้อนมาพึ่งเย็นในไทยนับเป็นหมื่น ๆ คน มาทำไร่ทำนาพอยังชีพผู้ชายก็กลับไปต่อสู้กับเจ้าอาณานิคมมาโดยตลอดคนเวียดนามได้กลับไปมาตุภูมิของตนเมื่อบ้านเมืองได้รับเอกราชก็มีที่ตกค้างอยู่ในไทยที่นครพนมและสกลนครก็มาก ท่านประธานโฮจิมินห์เคยให้สัมภาษณ์ถึงน้ำใจคนไทย พระไทยตามวัดเคยให้ที่พักอาศัยเคยให้ข้าวก้นบาตรได้ยังชีพที่จังหวัดพิจิตร ฯลฯ มีเอกสารประวัติศาตร์ที่หาอ่านได้

ตอนที่เวียดนามได้รับชัยชนะจากฝรั่งเศสโดยเด็ดขาดที่เรียกกันว่า “ยุทธการเดียนเบียนฟู” เวียดนามได้รับอาวุธไปจากไทย โดยผู้นำเสรีไทยสมัยนั้นคือท่านปรีดี พนมยงค์ ได้มอบอาวุธให้กับกองกำลังกู้ชาติของโฮจิมินห์สามารถใช้กับกองทหารถึง 2 กองพันและเวียดนามตั้งชื่อให้เป็นเกียรติโดยใช้ชื่อว่ากองพันสยาม เรื่องนี้เวียดนามเขายังจารึกไว้ในประวัติศาตร์ของเขา

อ่านเรื่องเกี่ยวกับเวียดนาม เรื่องท่านประธานโฮจิมินห์ ทำให้อยากไปดูบ้านพักของท่านที่บ้านนาจอก นครพนม ประกอบความรู้ซึ่งเขาเรียกการศึกษาแบบนี้ว่า “ลงสนาม” ซึ่งส่วนหนึ่งผมได้ไปลงสนามที่เวียดนาม ที่นครโฮจิมินห์ (ไซง่อน) มาบ้างแล้ว ตอนไปเวียดอยากจะถามเรื่องภาษีสมรส แต่ไกด์ที่พูดไทยได้บังเอิญเป็นผู้หญิงสาวเห็นว่าเป็นเรื่องไม่สุภาพจึงไม่ได้ถาม แต่ยังเป็นเรื่องค้างคาใจจากการอ่านหนังสือวันสาตรีสากลเมื่อนานมาแล้ว ถ้าเป็นเรื่องจริงแล้วมันช่างเป็นภาษีที่เก็บแพงและข่มเหงน้ำใจคนเวียดนามเสียเหลือเกิน

ในบ้านพักของท่านโฮจิมินห์ ที่ทำขึ้นใหม่แทนหลังเก่าที่บ้านนาจอก นครพนมที่ได้ไปเห็นมา เป็นบ้านแบบสมถะ แบบเดียวกับบ้านโฮจิมินห์ที่ฮานอยที่เป็นบ้านที่ท่านพักตลอดชีวิต ที่บ้านนาจอกที่นครพนมมีภาพผู้มีบุญคุณในการกู้เอกราชของเวียดนามนั่งคุยกับท่านประธานโฮจิมินห์อยู่ด้วย คือท่านปรีดี พนมยงค์

ท่านทั้งสองล้วนได้รับการยกย่องจากองค์การสหประชาชาติให้เป็นบุคคลสำคัญของโลกด้วยกัน อนุสรณ์สถานโฮจิมินห์รัฐบาลเวียดนามอนุมัติเงินให้ก่อสร้าง 45 ล้านบาท

อรุณ เวชสุวรรณ